رشد جلبک در آکواریوم و روش های برطرف کردن آن
برطرف کردن رشد جلبک : وقتی پای آکواریوم به میان میآید همیشه باید به فکر نگهداری از آن هم بود. جدید یا قدیمی، بزرگ یا کوچک اهمیتی ندارد، امکان بروز مشکل همیشه هست. پیدا کردن ریشهی مشکل به وجود آمده و رفع آن پیش از آنکه اوضاع از کنترل خارج شود راه حل اصلی و دراز مدتی است که هر صاحب آکواریومی باید به آن آگاه باشد. البته به وجود آمدن مشکلات یک خوبی دارد و آن اینکه شناخت ما را نسبت به آکواریوم و چگونگی نگهداری سالم از آن، بیشتر میکند.
اکثر مشکلات قابل بروز در یک آکواریوم، ریشه در کیفیت آب موجود درون آن دارد. این امر چندان تعجب برانگیز نیست چرا که آب تقریبا مهمترین جزء یک آکواریوم است و مراقبت از آن احتمالا مهمترین کاری است که بر عهدهی ما است. با این همه اگر به مشکلات کوچک توجه نکنیم میتوانند زنجیرهای از مشکلات را دو دستی تقدیم ما و ماهیان آکواریوممان کنند.
جلبک ها
برطرف کردن رشد جلبک : خیلی ساده اینکه جلبکها در هر آکواریومی رشد میکنند. حتی آن آکواریوم هایی که کاملا سالم هستند هم درونشان جلبک رشد میکند. هدف ما زدودن تمام جلبکها نیست بلکه همواره باید آن ها را تحت کنترل داشت و چک کرد. مهمترین مسئله این است که دو چیز را که جلبکها برای رشد به آنها نیاز دارند همیشه چک کنید: نور و غذا. از غذا دادن زیادی به ماهی هایتان خودداری کنید و نگذارید نور مستقیم خورشید به آکواریومتان بتابد.
دست به کار شوید
برطرف کردن رشد جلبک : اگر آکواریومتان همین حالا هم پر از جلبک است ابتدا چند کار را انجام دهید؛ نوردهی به آکواریوم را کاهش دهید. تنها چند ساعت نور در روز برای آکواریومتان کافی است و همچنین غذا دهی را حتی المقدور یک روز درمیان کنید. و این کار را ادامه دهید تا جلبک ها کمتر شوند. برداشتن دستی جلبک ها با یک مکش شن تایید شده و همچنین تعویض آب به مقدار حداکثر 20 درصد در روز نیز کمک قابل توجهی به از بین رفتن جلبکها میکند چرا که منابع غذایی آنها را محدود میکند. از دشمنان جلبک ها هم میتوانید استفاده کنید. ماهیهای جلبک خوار ( به شرطی که همزیستی با ماهیان موجود شما داشته باشند ) یا حلزون های مخصوص آکواریوم و همچنین برخی گیاهان میتوانند عرصه را برای جلبکها تنگ کنند. با این همه اگر بعد از همه تلاشهایتان جلبکها هنوز به آکواریوم شما چسبیده اند و خانهی جدیدشان را رها نمیکنند به یک چیز توجه کنید؛ آبی که درون آکواریوم میریزید. ممکن است آب از سرچشمه گلآلود باشد. البته گلآلود که نه، بیشتر فسفات و نیترات آلود چرا که این دو مهمترین منابع غذایی جلبکها هستند. البته میتوان با شناخت انواع جلبکها و راههای مقابله با هر کدام این مشکل را اساسیتر حل کرد.
انواع جلبکها و راههای مقابله با آن
جلبک قهوهای (دیاتوم ها):
معمولا اولین جلبکی است که در آکواریوم هایی که تازه راه اندازی شده اند و شرایطشان هنوز پایدار نشده در دورههای 2 تا 12 هفتهای ظاهر میشود و ممکن است بعد از دو ماه که شرایط آکواریوم به پایداری رسید به همان سرعتی که پدید آمده ناپدید شود .
راههای مقابله: جلوگیری از دادن غذای بیش حد به ماهیان ، انجام تعویض آب مناسب ، گراول و تمیز کردن فیلتر. اگر جلبک قهوه ای در تانک پایدار ظاهر شد ، میزان فسفات و نیترات را چک کنید و راههای زیر را انجام دهید: افزایش میزان تعویض آب یا تمیز کردن کف به طور کامل، استفاده کردن از رزین جاذب فسفات سبب حذف سیلیکات خواهد شد که تاثیر مهمی را بر رشد این جلبک خواهد داشت، استفاده از یک کت فیش otocinclus به سرعت می تواند جلبک ها را پاک کند که برای تانک های بزرگتر تعداد بیشتری از آنها را نیاز خواهید داشت .گفتنی است که این جلبکها در میزان نور کم زندگی میکنند و محدود کردن نور تاثیری در کاهش آنها ندارد و معمولا تحت این شرایط هیچ رقابتی با جلبک سبز انجام نخواهد داد.
جلبکآبیسبز(Blue-GreenAlga):
جلبک آبی سبز واقعا یک جلبک نیست بلکه یک سیانوباکتری است ( گروهی از باکتری هایی که توانایی فتوسنتز دارند) و به شکل یک لایه لجن مانند در رنگهای مختلف ظاهر میشود و میتواند گیاهان را خفه کند و ممکن است توکسین آزاد کند که برای ماهیها خطرناک است . همچنین این جلبک میتواند میزان نیتروژن را تثبیت کند و در نتیجه ممکن است در نانک هایی با نیترات صفر یا بسیار کم ظاهر شود اما شاید میزان بالای مواد مغذی دیگر به خصوص فسفات و پسماندهای ارگانیک از دیگر علتهای بوجود آمدن آن باشد. این جلبک به راحتی با دست و اغلب به شکل ورقهای پاک می شود اما احتمالا به سرعت باز میگردد . افزایش جریان آب و هوا دهی گاهی اوقات سبب کاهش آن می گردد . این جلبک می تواند به وسیله اریترومایسین (200 میلیگرم به ازای10 گالن) از بین برود و لازم است بعد از ریختن میزان آمونیاک و نیتریت چک شود. شایان ذکر است که هیچ ماهی این جلبک را نمیخورد .
Cladophoraalgae
Cladophora یک جلبک شاخهای، رشتهای سبز میباشد که فرمی شبیه به ساختار خزه ای دارد و به شکل لزج ظاهر نمیشود. این جلبک روی سنگ ها و چوب هایی می روید که در معرض نور مستقیم قرار دارد و در موارد بدتر، این جلبک بر روی گیاهان نیز رشد میکند. معمولا تمایل دارد به شکل یک لکه بماند که به راحتی میتوانید آن را از بین ببرید. پس از پاک کردن، میزان دوز CO2 را بالا ببرید و گردش آب را به جهت جابجایی مواد مغذی افزایش دهید. در مواردی که این جلبک گیاهان را گرفتار میکند ، گیاهان را مانند چمن بچینید . هنوز هیچ جلبک خواری برای خوردن این جلبک شناخته نشده است.
Black-Beard Algae (BBA), Red-Brush Algae
ناپایداری در میزان CO2 سبب تحریک این جلبک میشود. بهترین راه برای کنترل این جلبک ثابت نگه داشتن میزان CO2 میباشد . جلبک خوار سیامی می تواند این جلبک را بخورد.
Green Beard Algae
این جلبک می تواند یک تغییر اضافی جذاب برای آکواریومی با تیکههای بزرگ سنگ و یا چوب باشد و حضورشان در آکواریومهای غیر گیاهی بسیار رایج است این جلبک به شکل یک قالی سبز خط کشی شده روی سطوح نزدیک به منبع نور می باشد و خیلی نرم و لغزنده است ولی غیر ممکن است که به روشهای مکانیکی بتوان آن را پاک کرد. این جلبک را همچنین می توان بر روی برگ گیاهانی که رشد کمی دارند دید و تا حدود 3 سانتیمتر رشد میکند و رشد آن سریع است. بهترین راه برای کنترل این جلبک حلزونNeritina sp Zebra می باشد . سیامی جلبک خوار و Plecostomus spp نیز از دیگر ماهیان شناخته شده ای هستند که می توانند همانند رزی بارب و شارک دم قرمز این جلبک را بخورند. روشن گذاشتن نور بیش از 12 ساعت به مانند عدم تعادل مواد مغدی می تواند اصلیترین عامل در پیدایش این جلبک شود. این جلبک در تانک های با مقدار CO2 وNO3 پایین دیده خواهد شد . همچنین این جلبک را می توان در تانک های با PH بالا یا پایین دید.
Thread algae
جلبک نخی بر روی لبههای برگی شکل به صورت تکی رشد میکند و طول آن به 30 سانتیمتر هم میرسد . این جلبک به سادگی و با چرخاندن مسواک در اطراف آن پاک میشود. وجود آهن اضافی اصلیترین دلیل ظهور آن است. جلبک خوار سیامی، Caridina japonica و بارب ها این جلبک را مصرف می کنند.
در آخر اینکه همهی جلبک ها مضر نیستند و باید توانایی تشخیص خوب و بد را بین آن ها داشته باشید. جلبک های سبز فرشی (Green Carpet Algae ) جلبک های سبز مویی (Green Hair Algae) و جلبک های ریشی (Beard Algae ) مهمترین دشمنان آکواریوم ما هستند.
منابع:
- theropicaltank.co.uk
- www.drsfostersmith.com
- www.aquarium-setup.net
- www.aquariumhomecare.com
- www.drsfostersmith.com