نکات مهم قبل از راه اندازی آکواریوم
نکات راه اندازی آکواریوم : آشنایی و مطالعه دربارهی ماهیان زینتی و خصوصیات آنها (از جمله رفتار، شیوهی تغذیه، نیازهای محیط آبی، بیماریها و…)
انتخاب مکان مناسب برای استقرار در منزل یا محل کار (مانند مواردی از قبیل در معرض دید بودن، نورگیری مناسب، تناسب آکواریوم از نظر اندازه و ابعاد با محل استقرار).
پس از تهیه آکواریوم نیز تهیه لوازمی مانند پمپ هوا، بخاری، شلنگهای رابط، فیلتر، سنگ هوا، شن و ماسه، دماسنج و لامپ روشنایی ضروری میباشد و بقیه تجهیزات به سلیقه و امکانات افراد بستگی دارد.
حال باید کلیه تجهیزات شستشو و ضدعفونی شده و آکواریوم را در محل مناسب مستقر نمود. در صورت استفاده از فیلتر کف میبایست آن را نصب کرده و سپس لوازم هوادهی را در محل خود قرار دهیم. پس از آن شن و ماسه را به اندازه مناسب در کف پهن نموده و شلنگها را به پمپی که خارج از آکواریوم نصب شده وصل نماییم (پمپ خارج از آکواریوم و بالاتر از سطح آب قرار میگیرد).
بعد از انجام این کار، باگذاشتن یک بشقاب در کف آکواریوم آب را روی آن میریزیم تا مانع از پراکنده شدن شن و ماسه شویم و بعد از آبگیری بشقاب را بر میداریم. سپس بخاری و دماسنج را نصب میکنیم. در این هنگام پمپ و بخاری را روشن نموده و یک روز به همین حالت رها کرده تا شرایط مطلوب به وجود آید.
پس از کشت گیاه در بستر آکواریوم میتوان نسبت به رهاسازی ماهیها اقدام نمود. در حقیقت با انجام کارهای گفته شده، هم کلر محلول در آب در اثر هوا دهی رفع شده و هم دمای آب به حد مطلوب (۲۷ درجه سانتیگراد) رسیده است.
نکته قابل توجه این است که قبل از رها کردن ماهیها در آکواریوم میبایست حبابهای به وجود آمده روی شیشهها را با تور دستی از بین برد، چرا که این کار از ایجاد عارضه حباب گازی در ماهیها (به خصوص ماهیهای کوچکتر) بر اثر خوردن حبابهای ایجاد شده روی شیشهها جلوگیری خواهد کرد.
انتخاب ماهی برای نگهداری در آکواریوم
اکثر کسانی که نگهداری از ماهی ها را آغاز می کنند تمایل دارند از گونه های مختلف، نمونه هایی را در یک مخزن اجتماعی نگهداری کنند، ولی برای انتخاب نمونه های مناسب باید به نکات مهمی توجه داشت.
ترکیب گونه های موجود در مخزن باید از لحاظ نیازهایشان به شرایط مختلف فیزیکی و شیمیایی یکسان باشد. به عنوان مثال:
هیچگاه گونه های سردآبی را نباید همراه با گونه های گرم آبی نگهداری نمود.
هرگز ماهی هایی که نیاز به محیط اسیدی دارند را نباید با ماهی هایی که در محیط قلیایی زندگی می کنند نگهداری نمود.
بهترین کار ممکن، قراردادن ماهیان با شرایط زیستی یکسان و یا خیلی نزدیک به هم از نظر دما، میزان اسیدیته محیط، درجه سختی آب، شدت تابش نور و ویژگیهای رفتاری (آرام یا مهاجم و درنده) با یکدیگر میباشد.
در ضمن باید دقت نمود که گونه های هم جنس، که تحمل یکدیگر را ندارند و به شدت می توانند با هم بجنگند در یک آکواریوم قرار نگیرند.
ماهیهای خیلی بزرگ (هرچندآرام و صلح جو باشند) را نباید با ماهی های خیلی کوچک نگهداری نمود.
بعضی ماهی ها در صورت نگهداری تنها، رشد چندان خوبی ندارند و نیاز به زندگی اجتماعی دارند. برخی نیاز به شرایط ویژهتری دارند و بایستی به تنهایی نگهداری شوند.
بهتر است ماهی هایی که در سطوح مختلف زندگی می کنند را برای نگهداری در یک آکواریوم انتخاب نمود تا همه آن ها برای استفاده از یک مکان واحد با همدیگر رقابت نکنند! همچنین ترکیبی از ماهیان گیاه خوار با ماهیهای گوشتخوار و مهاجم، استرسزا است و به هیچ وجه نباید آن ها را با همدیگر نگهداری نمود.
یکی از مهم ترین مسائلی که بسیاری از افراد به آن توجه ندارند، تراکم یا تعداد ماهی در واحد حجم می باشد. در صورت بالا بودن میزان تراکم، انتظار وقوع انواع بیماری های پوستی یا عفونی را باید داشت. با عدم رعایت تراکم مناسب، افزایش فضولات و پس ماندهای غذایی که با تجزیه شدن باعث مصرف اکسیژن محیط و افزایش اسیدیته آب می گردد، رفته رفته بهداشت و سلامت آب به مخاطره میافتد که خود زمینهساز ابتلا به انواع بیماری ها خواهند بود.
همواره باید به یاد داشت که تعداد مصرف کنندگان اکسیژن با میزان تولید آن همخوانی داشته باشد.
مصرف کنندگان اکسیژن شامل ماهی ها، سایر آبزیان موجود در آکواریوم، تجزیه فضولات و پس ماندههای غذایی و گیاهان (در ساعات تاریکی شب) هستند. با افزایش تراکم، میزان مصرف اکسیژن بالاتر رفته و در نتیجه در محیطی همچون آکواریوم که ظرفیت محدودی برای اکسیژن دارد، شاهد کمبود اکسیژن برای ماهی ها خواهیم بود. این در حالی است که به علت افزایش فضولات و پس ماندههای غذایی، تجزیه آن ها نیز اکسیژن بیشتری را طلب می کند و ماهیها با کمبود دو چندان اکسیژن مواجه خواهند شد، بنابراین توصیه می شود که پس ماندههای غذایی و فضولات خیلی زود از مخزن خارج شوند.
